Aktualności

Wystawa 90. lat krótkofalarstwa polskiego w Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku

[ 2020-10-06 ]
Otwarto nową wystawę czasową w Muzeum w Opatówku pt:„90. lat krótkofalarstwa polskiego”. Początków krótkofalarstwa polskiego należy poszukiwać na początku lat dwudziestych ubiegłego wieku , tuż po odzyskaniu niepodległości głównie byli to głównie wojskowi oraz harcerze. Pierwsi radioamatorzy czerpali wiedze od byłych żołnierzy formacji radiotelefonicznych, uczestników wojny polsko bolszewickiej.


W latach 1921 - 1922 został zorganizowany w Warszawie pierwszy kurs radioamatorski dedykowany dla harcerzy, ograniczał się do nauki telegrafii oraz obsługi stacji nadawczej i odbiorczej. Pierwsza organizacja amatorska powstała w 1924 roku jako Harcerski Radio Klub.

Brak odpowiednich ustaw państwowych o radiokomunikacji w tym okresie nie pozwalał na rozwój amatorskich łączności radiowych. W kwietniu 1925 roku w Paryżu zwołano pierwszy międzynarodowy Kongres Radioamatorów. Powstał wtedy IARU (The International Amateur Radio Union).

W grudniu 1925 roku kolega Heftman jako TPAX przeprowadził pierwsze dwustronne połączenie radiowe z krótkofalowcem holenderskim, dzień ten przyjęto jako początek krótkofalarstwa polskiego. Pod koniec lat dwudziestych powstają prężne środowiska krótkofalowców takie jak: Lwowski Klub Krótkofalowców , Warszawski Klub Krótkofalowców, Krakowski Klub Krótkofalowców , Łódzki Klub Krótkofalowców ,Poznański klub Krótkofalowców, Morski Klub Krótkofalowców ,Wileński Klub Krótkofalowców , Bydgoski Klub Krótkofalowców, Częstochowski Klub Krótkofalowców. W 1930 roku powołany został Polski Związek Krótkofalowców jako organizacja naczelna powstała z w/w Klubów.

Druga Wojna Światowa to okres próby i poświecenia krótkofalowców w walce z okupantem. Cały sprzęt radionadawczy jak i odbiorczy został poddany konfiskacie zgodnie z zrządzeniem Ministerstwa Poczty i Telegrafów z sierpnia 1939 r . Natychmiast po wkroczeniu Niemców do Warszawy przeprowadzono rewizje w celu rekwizycji urządzeń i sprzętu nadawczego. Pierwszą ofiarą był kolega SP1YX Musiałowicz.

W okresie tym krótkofalowcy walczyli w oddziałach Wojska Polskiego, w ramach organizacji podziemnych, budowali radiostacje i odbiorniki na potrzeby AK. Brali udział w walkach na wszystkich frontach Drugiej Wojny Światowej. Przedwojenny krótkofalowiec SP2BD inż. Gwidon Damazyn będąc więźniem KL Buchenwald skonstruował potajemnie odbiornik. A w 1945 roku nadajnik z którego nadał apel do Wojsk Amerykańskich z prośbą o pomoc o przyspieszenie wyzwolenia obozu w obawie przed wymordowaniem więźniów .

Okres Polski Ludowej - pierwsza nieudana próba odtworzenia Polskiego Związku Krótkofalowców nastąpiła pod koniec 1946 roku. Powstała wtedy grupa 24 entuzjastów krótkofalarstwa, która powołała zarząd organizacyjny w składzie przewodniczący: mjr. Ksionda SP2RC , wiceprzewodniczący kpt. Jegliński SP1CM, wiceprzewodniczący Musiałowicz SP1YX , sekretarz Rutkowski oraz skarbnik Damazyn SP2BD. Na początku 1950 roku dochodzi do zmiany polegającej na połączeniu wielu organizacji takich jak PZK. Aeroklub Polski , TPŻ w Ligę Przyjaciół Żołnierza. W 1956 roku na fali odwilży lat stalinowskich dochodzi do zmiany w zarządzeniach Ministra Łączności, następuje wzrost liczby indywidualnych stacji nadawczych do 300 osób . 11 stycznia 1957 roku reaktywowano Polski Związek Krótkofalowców. W 1970 roku PZK posiadało 17 Oddziałów Wojewódzkich , istniało 109 klubów PZK, 224 kluby Ligi Obrony Kraju oraz 55 klubów ZHP.

W okresie Stanu wojennego 1981 , krótkofalowcy musieli zdeponować radiostacje, sprzęt nadawczy oraz licencje nadawcze podobnie jak w okresie okupacji niemieckiej.

Okres od 1989 roku to czas przemian politycznych i gospodarczych , w 1990 r. PZK na fali zmian przepisów o stowarzyszeniach stał się organizacją samofinansującą i działającą na własny rachunek. Prezesem został Krzysztof Słomczyński SP5HS. W 2002 dokonano wpisu PZK do Krajowego Rejestru Sądowego. Równolegle obok PZK , LOK, ZHP powstało wiele nowych stowarzyszeń związanych z krótkofalarstwem.

Na wystawie są prezentowane liczne urządzenia nadawczo - odbiorcze konstruowane przez krótkofalowców, w tym kopie nadajnika i odbiornika Tadeusza Heftmana TPAX, którym w 6.12. 1925 r. nawiązał pierwszą amatorska łączność z zagranicą (Holandia) oraz AP - 5 słynna radiostacja zrzucane do okupowanego kraju, używane przez Armię Krajową. Ponadto zaprezentowano bogatą dokumentację, fotografie, dyplomy, karty QSL z całego świata, proporczyki, mundury harcerskie radiowców (w tym Bogdana Szkudlarka - od 2000 r. Prezes Kaliskiego Klubu Krótkofalowców oraz Pawła Figla znanego w Kaliszu radiowca), klucze telegraficzne. Również umieszczono na wystawie biogramy zasłużonych krótkofalowców polskich. Na wystawie przypomina się też zasługi w zwalczaniu kryzysów, bowiem krótkofalarstwo to nie tylko hobby, ale też służba społeczeństwu w stanach zagrożenia. Wystawa będzie dostępna od 6 października do końca tego roku.

Tekst/zdjęcia: Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku

 

Galeria zdjęć:

Kalendarz wydarzeń

grudzień - 2024
Po Wt Śr Cz Pt SoNd
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Komunikaty ostrzegawcze
Komunikaty w sprawie pomocy dla Ukrainie
Komunikaty Covid-19
Komunikaty Covid-19
Załatw sprawę w Urzędzie
Powiadomienie SMS
Odpady komunalne
Eco Harmonogram
Eco Harmonogram - Wyszukiwarka odpadów
Lokalny Program Rewitalizacji
Program 500+
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Opatówku
Gminna Biblioteka w Opatówku
Muzeum Histori Przemysłu w Opatówku
GOK Opatówek