Aktualności

Setna rocznica śmierci Stefana Januarego Gillera

[ 2018-01-26 ]
27 stycznia 2018 r. minęła 100. rocznica śmierci Stefana Januarego Gillera - jednego z dwóch wybitnych braci zasłużonych dla historii i literatury polskiej urodzonych w Opatówku.
Pogrzeb Stefana Gillera był wielką manifestacją patriotyczną. Uczestniczyli w nim licznie mieszkańcy Opatówka i Kalisza oraz oficjalne delegacje władz i organizacji społecznych Kalisza. Pamięć zmarłego została uczczona na posiedzeniu Rady Miejskiej Kalisza w dniu 31 stycznia 1918 r. W największych polskich czasopismach ukazały się nekrologi.

Opatówek nie zapomniał o swoim wybitnym mieszkańcu. W 1959 r. na domu rodzinnym Gillerów została wmurowana tablica upamiętniająca braci Agatona i Stefana Gillerów. Po 1990 r. bracia Gillerowie zostali patronami jednej w nowych ulic w Opatówku, biblioteki gminnej oraz gimnazjum. Staraniem biblioteki i Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk ukazały się publikacje dotyczące Stefana i jego brata, a dzięki b. zakładowi „Hellena" tom wierszy poety.

26 stycznia 2018 r, w przeddzień rocznicy śmierci Stefana Gillera, hołd wielkiemu opatowianinowi oddali przedstawiciele władz samorządowych Opatówka z Sekretarzem Gminy Krzysztofem Dziedzicem, bibliotekarze z Gminnej Biblioteki Publicznej im. Braci Gillerów w Opatówku oraz młodzież z pocztami sztandarowymi ze Szkoły Podstawowej im. Janusza Kusocińskiego wraz z Dyrektorem Mateuszem Przyjaznym. Złożono kwiaty, zapalono znicze, a regionalista Jadwiga Miluśka - Stasiak, Sekretarz Gminy Krzysztof Dziedzic i Dyrektor Mateusz Przyjazny przypomnieli postać zmarłego i jego patriotyczną działalność.

Stefan Giller urodził się 2 września 1833 r. w Opatówku w rodzinie byłego żołnierza napoleońskiego i wieloletniego burmistrza Opatówka Jana Kantego Gillera. Jego starszy brat - Agaton był redaktorem, publicystą, historykiem, jednym z przywódców powstania styczniowego, współorganizatorem Muzeum Polskiego w Rapperswilu, historykiem Syberii i ojcem duchowym Związku Narodowego Polskiego w Ameryce.

Stefan ukończył Wyżsżą Szkołę Realną w Kaliszu, gdzie przyjaźnił się z Adamem Asnykiem i braćmi Chodyńskimi. Dalszą wiedzę zmuszony był zdobywałć jako samouk. W 1862 r. otrzymał posadę nauczyciela przedmiotow historyczno-filologicznych w kaliskiej szkole, której był absolwentem.
W czasach wzmożonej rusyfikacji krzewił znajomość polskiej literatury, dbał o poprawność językową, zwalczał rusycyzmy. Sam posługiwał się piękną polszczyzną, wobec braku odpowiednich podręczników przygotowywał wykłady, prowadził bibliotekę szkolną. Posiadał też własny bogaty księgozbiór, z którego mogli korzystać zaufani uczniowie. Był jednym z najbardziej lubianych i cenionych nauczycieli.

Stefan Giller zasłynął głównie jako poeta piszący pod pseudonimem - Stefan z Opatówka. Był autorem licznych wierszy publikowanych na łamach prasy polskiej i zagranicznej. Pisał także powieści, gawędy, dramaty, rozprawy historyczne, artykuły o charakterze dydaktyczno-moralizatorskim, mowy okolicznościowe i dedykacje. Tłumaczył utwory poetów niemieckich. Jednym z jego pierwszych utworów poetyckich jest poemat, którego akcja toczy się w Rosochatce pod Opatówkiem. Rodzinnym stronom, zwłaszcza Kaliszowi, poświęcił także inne utwory. Stefan Giller był także działaczem społecznym, jedną z najbardziej znanych postaci Kalisza II połowy XIX wieku. Życie osobiste Stefana Gillera nie układało się szczęśliwie. Z pierwszą żoną - Teresą, która była jego wielką miłością miał sześcioro dzieci, z których troje zmarło we wczesnym dzieciństwie. Później zmarła także żona i owdowiały poeta sam wychowywał trzy córki. Ożenił się po raz drugi dopiero wtedy, gdy córki usamodzielniły się. Niestety dwie z nich zmarły wcześniej niż ojciec.
Po przejściu na emeryturę i śmierci drugiej żony Stefan Giller wrócił do Opatówka i zamieszkał w rodzinnym domu. Zmarł 27 stycznia 1918 r. nie doczekawszy upragnionej niepodległości Polski.

tekst: Jadwiga Miluśka-Stasiak

Galeria zdjęć:

Kalendarz wydarzeń

grudzień - 2024
Po Wt Śr Cz Pt SoNd
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Komunikaty ostrzegawcze
Komunikaty w sprawie pomocy dla Ukrainie
Komunikaty Covid-19
Komunikaty Covid-19
Załatw sprawę w Urzędzie
Powiadomienie SMS
Odpady komunalne
Eco Harmonogram
Eco Harmonogram - Wyszukiwarka odpadów
Lokalny Program Rewitalizacji
Program 500+
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Opatówku
Gminna Biblioteka w Opatówku
Muzeum Histori Przemysłu w Opatówku
GOK Opatówek