Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku otrzymało wyjątkowy dar: ornat i stułę, w którym Ojciec Święty Franciszek sprawował Mszę świętą w dniu 21 grudnia 2018 r. w kaplicy Domu św. Marty na Watykanie.

Bezpośrednim darczyńcą jest Jego Ekscelencja Edward Janiak Biskup Kaliski, który pozyskał szatę specjalnie dla muzeum, tym samym włączając się i wspierając opatówecką placówkę w tworzeniu kolekcji szat liturgicznych.

Ornat Ojca Świętego Franciszka uświetni muzealną ekspozycję, gdzie zostanie wyeksponowany obok ornatów Świętego Jana Pawła II i papieża Benedykta XVI. Szaty papieskie są zwieńczeniem kolekcji zabytkowych paramentów liturgicznych, wykonanych z tkanin polskich i europejskich od pocz. XVI w. do końca XX w. Tkaniny i zabytkowe hafty, zdobiące szaty i inne przybory liturgiczne są przykładami europejskiej techniki tkackiej, hafciarskiej i pasmanteryjnej na przestrzeni ostatnich 500 lat.

Uszyte z nich przybory i szaty są również wyrazem pewnych tendencji w modzie odzieżowej, paramentyce i co za tym idzie przemyśle włókienniczym XIX i 1. poł. XX w.
Zabytkowe ornaty, kapy i paramenty liturgiczne pochodzą z kościoła pw. Serca Jezusowego w Opatówku oraz kościoła pw. Przemienienia Pańskiego w Giżycach.Od czasów II Soboru Watykańskiego wycofane z użycia, zostały przekazane w 1997 r. i 2001 r. do muzeum opatóweckiego. Są tu odpowiednio zabezpieczone i przechowywane, a niektóre zostały już poddane konserwacji, odzyskując swój dawny blask i piękno. W ostatnich latach kolekcję wzbogaciły dary papieskie. W 2003 r. - z okazji 25 – lecia pontyfikatu – Ojciec Święty Jan Paweł II, podarował dla muzeum stułę i ornat, w których odprawiał mszę św. Podobny dar przesłał dla muzeum w 2009 r. papież Benedykt XVI.

Ornaty papieskie należą do szat typu gotyckiego, charakterystycznych dla okresu po II Soborze Watykańskim. Paramenty Jana Pawła II uszyte zostały z tkaniny jedwabnej z wątkiem z nici metalowych złotych w formie płaskich pasków. Kolumny ornatu i zakończenia stuły zdobi haft wypukły, atłaskiem i stębnówką oraz haft płaski ściegiem satynowym. Przedstawia on stylizowane złote lilie oraz w tyle barwny herb papieski.

Komplet Benedykta XVI uszyto z zielonego atłasu. Jego ozdobą są haftowane koła z wpisanym krzyżem, stanowiące uproszczone logo V Światowego Spotkania Rodzin, które odbyło się w 2006 r. w Walencji w Hiszpanii. Szaty wykonano w Manantial Artesania Liturgica pod kierunkiem Carmen de la Cueva w lipcu 2006 r., z przeznaczeniem na tę uroczystość.

Ornat Ojca Świętego Franciszka uszyto natomiast z tkaniny jedwabnej o splocie płóciennym, w kolorze ecru. Zdobi go haft maszynowy płaski ściegiem satynowym w odcieniach złota i brązu. Jest to monogram „IHS” oraz stylizowane listki na planie krzyża.Całość obszyto złotą jedwabną lamówką. Stułę wykonaną z tej samej tkaniny, podszytą jedwabną podszewką, zdobią w zakończeniach aplikowane złote krzyże równoramienne.

Wszystkie trzy ornaty papieskie zostaną w najbliższym czasie wyeksponowane w nowych gablotach.Muzeum będzie mogło zakupić je na ten cel dzięki wsparciu władz powiatu kaliskiego, które również uczestniczyły w staraniach o pozyskanie ornatu Ojca Świętego Franciszka.

Tekst: Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku